Verder

Tijd heelt alle wonden. 

Wat een cliché. Maar toch waar. 

De afgelopen weken waren ontzettend zwaar. Ik las dat je na een break-up in feite moet afkicken. Kevin is meer dan zeven jaar mijn thuis geweest, mijn constante bron van alle fijne oxytocine, dopamine, serotonine - van liefde. Van een gevoel van "behoren". Van het hebben van die ene persoon die er altijd voor je is. Waar je mee droomde, plannen mee maakte, toekomst visie's had. 

Opeens was ik los, afgesloten, het kraantje dicht. En ik voelde me verdwaald. Wat doe ik hier eigenlijk, zo in Ecuador? Ik voelde ook druk, want ik had nog maar een kleine week visum over, en moest de grens naar Peru over. In mijn eentje.

Maar je bent nooit alleen. Al snel kwam ik erachter dat je alleen reizend, zeker als vrouw, al gauw mensen om je heen krijgt, waar je ook bent. In Vilcabamba heb ik naast veel yoga en rusten, ook veel ondernomen. Ik heb een "trauma release" sessie bijgewoond. Die bizar genoeg halverwege afgebroken werd, omdat bleek dat het huis van de docent in brand stond! Ze moest daar dus even aandacht aan besteden. Ik heb Brazilian Jiu Jitsu geprobeerd, met daarna sauna en ijsbad, en een week spierpijn gehad. Wel fijn om me zo sterk te voelen, fysiek! Ik heb de lokale heuvel beklommen met een hostelgenootje. Ik heb paardgereden met een nieuwe vriendin. Zonder gids, want zij had al veel ervaring. We zijn zelfs in galop gegaan, wat een magisch gevoel was. 

Toen mijn tijd in Vilcabamba op was, heb ik de bus gepakt. Een beetje zenuwachtig, want nu zou ik Peru betreden. De weg was erg slecht, met veel aardverschuivingen en haarspeldbochten. De bus kroop voort. Maar we kwamen er, en de overgang zelf was easy peasy. Enkel de chauffeur, de conducteur en ik stonden in de migratiebureautjes. Ik kreeg mijn stempels, exit Ecuador, entry Peru, en toen reden we weer door, nog een aantal uur naar Jaén. Dat was slechts een tussenstop voor Chachapoyas, waar ik een paar dagen ben gebleven. Naar een waterval gehiked. De prachtige Kuelap ruïnes bewonderd. Ook gehuild, en gepraat, en geschreven. En plannen gemaakt om de jungle in te gaan. 

En daar ben ik nu. Op een prachtige plek die Munay heet, wat "liefde" betekent in het Quechua. Omringd door cacaoplantages, wat niet eens mijn focus was. Dit is een simpel eco-hostel, waar ik samen met een ander meisje slechts een beetje hoef schoon te maken, te koken, helpen met de gasten. De eigenaar, Alberto, is astroloog en deelt zijn kennis graag. Hij helpt me om mezelf en mijn sterrenenergie beter te begrijpen. Er is hier ook een hele yoga speeltuin, met zijdedoeken om in te klimmen en zweven, klankschalen, hangmatten, kussens, verf en ander speelgoed. De hele plek nodigt uit om te mediteren, dagboek te schrijven, bij de rivier te zitten, mooie gesprekken te hebben, boeken te lezen. Precies wat ik nodig heb. 

Want na vele weken met intense pijn en een overweldigend gevoel van verlies, vind ik hier eindelijk een beetje rust. De dromen worden al minder heftig. De emoties zijn al iets beter vast te houden. Of juist los te laten. En langzaam kom ik terug bij mezelf. En besef ik dat ik die ene speciale persoon in mijn leven zelf ben. En dat het even goed is zo. 

Dan, nog wat foto's, van zowel "voor" als "na"... 

Hiken in het prachtige Parque Cajas, buiten Cuenca

Het was geweldig mooi

Paardrijden in Vilcabamba

Voorbereiding voor de "Cruz de Mayo" dans - een hele bijzonder ervaring (links naar meer foto's op Insta)

Traditionele reiniging door de wijze vrouwtjes op de markt

Cerro Mandango op, in de vroege ochtend

Rondom Vilcabamba - de vallei van het eeuwige leven

Dan, de eerste hike in Peru, op naar de Gocta waterval!

Niet te bevatten hoog!

Samen met Nico uit Frankrijk

En hier, de ruïnes van Kuélap, het "Machu Picchu van Noord-Peru"

Een prachtige plek, met magische energie, een kruispunt tussen werelden

De slang, symbool van kracht, mysterie en vruchtbaarheid

We waren vrijwel de enige groep op dat moment

De noord toren

Onze gids en een van de andere ontdekkingsreizigers :-)

En dit is Munay 💕

Op de speelzolder :-)

Yes, op de motor boodschappen doen! 

“What Love Comes To”

by Rosemerry Wahtola Trommer

When the dreams fall away

and the plans dissipate

and the shared path forks

in separate directions—

may what remains

still be called love.

Not the love of clinging

or wishing

or rewriting the story,

but the love

that says thank you

and walks on,

even with tears in its eyes.

Niet meer samen

Kevin en ik hebben een geweldige 7,5 jaar gehad samen. Al sinds de ontmoeting, toen in oktober 2017 in Las Peñitas, is het vuurwerk en passie en avontuur geweest. En we hebben de afgelopen jaren bijna elk moment samen doorgebracht. Andere stellen gaan 's ochtends gewoon naar het werk, en zien elkaar tussen afspraken in de week door, in het weekend, tijdens vakanties. Wij hebben vrijwel constant samen gereisd, samen geleefd, samen gewerkt. Cacao finca's, koffie plantages, hostels, campervans, housesits, bij familie in huis, en altijd onderweg. In de tijd zijn we maar een paar maanden hier en daar van elkaar verwijderd geweest. Het was allemaal super intens en mooi en liefdevol.

Maar al een tijdje voelen we allebei dat het te beperkend wordt. Dat we steeds minder ruimte hebben voor onze eigen groei, onze eigen verlangens. Alsof we zó verweven zijn geraakt, dat we onszelf soms kwijtraakten in het samen-zijn. Maar we zijn andere mensen, en we willen andere dingen. 

Ik wil de wereld rond wandelen. Kevin houdt niet van wandelen. Hij wil lekker naar het strand. Ik zwem liever in een bergmeer. Ik wil de wereld rondzeilen. Kevin wordt zeeziek. Hij wil fijn met andere mensen samenzijn. Ik ben prima alleen, met de natuur, lekker kamperen. Kevin houd niet van de kou. Hij is graag dichtbij familie en vrienden. Mijn familie zit in Europa, daar kan Kevin maximaal drie maanden zijn. Ik kan maar drie maanden in Panama zijn. En Nieuw-Zeeland, tja, dat blijkt toch errug fris te zijn. Hoe mooi ook. 

En tuurlijk, als we eenmaal zouden settelen, dan zou aan dat alles een mouw te passen zijn. Je hoeft als koppel niet alles samen te doen, dezelfde hobbies te hebben, dezelfde passies. Mijn god, integendeel! 

Maar als je zo samen reist, dan is het een ander verhaal. Zo onderweg moeten we constant alles coördineren. Waar gaan we zijn, wat wordt de volgende bestemming? Wat doen we volgende maand? Over drie maanden? Hoe zit het met de visums? Hoe zorgen we dat we altijd op een plek zijn waar we allebei helemaal gelukkig kunnen zijn, ons ding kunnen doen? Het is bijna niet mogelijk. Relatie = compromissen sluiten. Maar met samen reizen bestaat er bijna geen compromis. We zijn op de ene plek of op de andere. En als we allebei op een andere plek zitten, dan zijn we niet samen. Allebei apart reizen en toch een lange afstandsrelatie onderhouden, dat willen we ook niet...

De afgelopen dagen hebben we samen doorgebracht in Cuenca, na een weekje apart om na te denken. We hebben echt de tijd voor elkaar genomen, en alles uitgesproken. Wat was er mooi? Wat was er minder mooi? We hebben allebei nergens spijt van. We voelen ons juist erg bevoorrecht dat we dit zo lang samen hebben mogen doen, met zoveel liefde. We hebben foto's bekeken van de afgelopen jaren. Wat een prachtig bizarre reeks van plekken en landen en ervaringen! Nicaragua, Panama, Nederland, Guatemala, Mexico, Sint Maarten, Nieuw-Zeeland, Samoa, Turkije, Griekenland, Cyprus, Duitsland, Tsjechië, Oostenrijk, Costa Rica, Colombia, Ecuador. 

Maar we hebben samen ook onze gedeelde bankrekening in Nieuw-Zeeland gesloten. Onze Spotify accounts gescheiden. En zijn allebei uit de familiegroep-app aan de andere kant gestapt. Met een mooi afscheidsbericht, en pijn in het hart. 

We hebben gehuild, en gelachen, en geknuffeld. Elkaar vastgehouden alsof de wereld zou eindigen. En we gingen er bijna door twijfelen. Hoe kun je zoveel van elkaar houden, en toch afscheid nemen? Waar gaat de liefde dan heen?

Maar we hadden allebei ook een diepe rust in de beslissing. Het was goed zo. Het zou zwaar worden, maar het is voor nu het beste. We moesten gewoon "de pleister eraf trekken". 

En we houden contact. De deur blijft op een kiertje staan. De liefde voor elkaar als persoon zal er altijd blijven. Hoe mooi is het om een vriendschap te hebben met iemand die je zo door en door kent? 

En toen uiteindelijk... hebben we elkaar losgelaten. Na een laatste omhelzing ben ik in de taxi gestapt. Naar het busstation gegaan. Naar Vilcabamba gereisd. En Kevin bleef in Cuenca. 

Het is misschien het moeilijkste wat ik ooit gedaan heb. Ik moest me losrukken. Mezelf tegenhouden niet weer in de taxi terug te springen. Het voelde zo verkeerd, zo heftig. Zo ontzettend verdrietig. Maar ik heb het gedaan. 

En nu zit ik, na een lange reis, op een prachtige plek, met prachtige mensen, veilig en verzorgd. In het hostel hier is elke dag yoga, het is warm en zonnig, er zijn talloze hikes in de omgeving en leuke evenementen in dit hippie dorp. En nu kan het verwerkingsproces beginnen. 

Het voelt alsof ik met een miljoen spinnenwebdraden aan Kevin verbonden was en die gaan nu langzaam maar zeker, een voor een, losschieten. Toekomstdromen die we samen hadden. Dingetjes die we samen fijn vonden. Momenten die we alleen maar met elkaar hadden willen beleven. Elk draadje is een traan. 

Maar ik weet uit ervaring dat deze emotie, dit verdriet, hoe intens en allesverzengend het ook is, niet eeuwig zal duren. En diep van binnen voel ik rust. En het vertrouwen dat mijn pad me weer naar mooie nieuwe dingen gaat leiden. Want het is, ondanks alles, een prachtige wereld. En ik kan niet wachten om te zien wat het universum nu weer voor me in petto heeft. Wetende dat er een Panamees rondloopt die ook altijd van mij zal houden. 

De volgende stap wordt Peru. Want mijn visum hier in Ecuador loopt over een weekje af. En met een visum moet je niet sollen ;-)

💕

Naar de andere kant

We zijn bij de kust aangekomen, tot grote verademing van Kevin. Om vanuit de jungle hier te komen, moesten we toch nog even weer die Andes over. En daar had ik al sinds Panama een hike op het oog. Kevin zou niet meegaan, maar dat had ik ook niet verwacht. Maar hij zou wel even op me moeten wachten. Want alleen door dit land reizen lijkt ons allebei minder. Ik heb het gisteren even gecheckt, en in principe raad ons Ministerie van Buitenlandse zaken reizen in Ecuador af. Van dat gevaar voor ontvoeringen, moorden en berovingen hebben we nog niets gemerkt, maar we hebben nu al tig verhalen gehoord van mensen die in de bus zijn beroofd van hun kostbaarheden, zoals laptop, eReader (horror!) en telefoon. We wilden dus graag bij elkaar blijven. 

Toch zou ik de hike niet alleen doen, want terwijl Kevin op ons wachtte in Baños (bij de heetwaterbronnen), ben ik samen met Livia aan de wandel gegaan. Livia uit (Italiaans) Zwitserland deed ook een Workaway bij Wayta Chocolate, en hoewel zij langer bleef, reizen wij zo langzaam dat ze ons had ingehaald. En de beroemde "Quilotoa loop" leek haar ook wel wat. Ze zou het never nooit alleen gedaan hebben, maar nu ik alles al gepland had, wilde ze wel mee. En eigenlijk was dat wel heel fijn, een maatje. 

Ik stelde voor om de loop in de "omgekeerde" volgorde te lopen. Het is namelijk helemaal geen loop, je loopt van dorpje naar dorpje tot het Quilotoa meer en dan neem je de bus terug. Wij begonnen dus bij het meer, dan hadden we dat vast gezien en konden we daarna vooral fijn bergafwaarts lopen. Want op ruim 3500 meter hoogte is zelfs een klein heuveltje een uitdaging, als je niet aan die hoogte gewend bent. We hebben het heerlijk gehad. Het voordeel van deze wandeling is dat je vrijwel niets hoeft mee te nemen. Tussen elke etappe vind je namelijk onderkomen in hostels waar ze standaard avondeten en ontbijt serveren, inbegrepen. Je had dus alleen een pyjama, tandenborstel, warme droge kleren en snacks voor de lunch nodig. Echt top! De eerste nacht verbleven we in het Cloud Forest Hostel, met een kachel in de kamer, die prompt werd aangestoken. Heel erg fijn, want de laatste twee uur hadden we in de regen gelopen, en we waren doorweekt. 

De wandeling gaat vooral door bewoond gebied, en je steekt verschillende keren een beekje over. Daarvoor moet je dan vaak eerst helemaal in de vallei afdalen, en aan de andere kant weer het plateau terug opklauteren. Maar we hadden veel mooi weer en de kilometers waren niet lang, dus we konden het rustig aandoen. In totaal hebben we 34 kilometer in drie dagen gelopen, met twee overnachtingen. De tweede nacht sliepen we in de beroemde Llullu Llama Lodge, met ook weer houtkachels overal en gratis yoga lessen. Ik had er ook nog een massage geboekt. "Treat yourself!"

Het Quilotoa krater meer

Eenmaal terug op de route hebben Kevin en ik nog een paar dagen in Quito doorgebracht, en zijn toen in twee etappes naar Canoa gegaan, met de bus. We vonden een soort replica van Mano a Mano en genoten er onwijs van om lekker in korte broek rond te kunnen lopen, om ieder moment even in de zee te kunnen duiken, en elke dag vis te eten. En zoals de zon ondergaat over de stille oceaan verveeld werkelijk nooit, het is elke dag weer een spektakel. 

In Agua Blanca bij een medicinaal meertje vol sulfiet

Kan ik die meenemen?

Zo blauw! Zo happy! 

De beroemde "blue footed boobies" op Isla de la Plata

Nazca boody met jong 💕

Afscheid nemen van Livia op het busstation! 

Nog even boven Quito op een paard gezeten

Vanuit Puerto Lopez hebben we een dagtochtje naar Isla de la Plata gemaakt, het "poor man's Galapagos" (inderdaad een stuk goedkoper!) en nu zitten we in Ayampe, een soort hippie enclave waar de relax-factor nog een extra paar graden is opgeschroefd. Na weken alleen maar locals te hebben gezien, wemelt het hier opeens van de mensen uit Europa, Canada en Argentinië. Veel daarvan zitten hier ook al jaren, dit is een van die expat-magneten waar mensen moeilijk wegkomen. We blijven hier zelf ook even wat langer, want deze week is het Semana Santa en dat is gekkenhuis, alle Ecuadorianen gaan dan feestvieren. Hotels zullen vol zijn, en de straten gonzen van de reggaeton. Wij gaan in plaats daarvan extatische dans met cacao doen en lekker veel yoga, walmend met Palo Santo.

Op de evenaar

Ecuador! We hebben het tot nu toe erg naar ons zin hier! Dit land is zo divers, met zijn vier werelden in één: de majestueuze Andes (met de hoogste berg ter wereld als je vanaf zeeniveau meet), de zwoele kust, de uitgestrekte Amazonejungle en de unieke Galapagoseilanden. Die laatste slaan we waarschijnlijk over, maar zelfs zonder is er hier zoveel te ontdekken. En oh boy, hebben ze hier cacao! Ecuador is de op drie na grootste producent van het goedje, en de meerderheid daarvan is ook nog eens "fine aroma" cacao, zoals ze het hier noemen.

Ze zijn er hier erg trots op, net als op het feit dat recent duidelijk is geworden dat het bereiden van cacao als drank hier al was uitgevonden, minstens 1500 jaar voordat ze er in Midden-Amerika mee aan de slag gingen (zie details hier). Is logisch wel, want de boom zelf, Theobroma Cacao, stamt ook uit deze regionen. Helaas is er van die traditie niets meer over, en is cacao later weer geherintroduceerd in Ecuador, met als hoogtepunt de "cacao boom" in de 19e eeuw. Marktontwikkelingen en plantenziektes brachten dit alles weer naar beneden, maar door de huidige interesse in kwaliteitscacao en ook de enorme prijsstijging op de wereldmarkt (het was vorig jaar even duurder dan koper!) staat het stimuleren van de productie weer hoog op de agenda van velen hier. 

Op weg naar Mindo, maar tijdelijk even gestrand langs de snelweg!

Hiken in Mindo met een kleine tribe! 

En we zijn nooit meer teruggezien...

We hebben de eerste weken in Ecuador lekker de toerist gespeeld. De musea in Quito, het "midden van de wereld (Mitad del Mundo), het "cloudforest" van Mindo (bomvol vogels!) en de folkloristische markt van Otavalo, het was erg genieten. Vergeleken met Panamá of zelfs Colombia zijn de prijzen laag, de mensen supervriendelijk en het voelt allemaal erg veilig en fijn. We waren mega onder de indruk van het werk van Guayasamín, waarvan een deel te zien is in zijn Capilla del Hombre in Quito, een homage aan de menselijkheid. Oswaldo Guayasamin is een van de grootste artiesten die Latijns-Amerika heeft voortgebracht, maar we hadden allebei nooit van hem gehoord. Bizar! Ik heb zelden kunstwerken gezien die zo direct naar je ziel graaien. Zoek hem op!

Het midden van de wereld! Of nou ja, op de evenaar. Die loopt natuurlijk de aarde rond. 

Hier zou het makkelijker moeten zijn een ei te balanceren

Gewoon in de supermarkt, kwaliteitschocolade! 

Eten en bier is goedkoop hier, Kevin happy :-)

Chocolade winkel met veeeeeeel keuze! 

Op weg naar een waterfall bij Otavalo

In het huis van Guayasamín, een geweldige schilder

Rond een meer hiken met nieuwe vriendinnetjes :-)

Laguna de Cuicocha - prachtig! 

Cuicocha betekent "cavia" - zie je waarom? 

Het was wel een beetje koud overal, want we bleven steeds tussen de 1500 en 3000 meter hoogte. Tijd om te af te dalen! We hadden in Panama al afgesproken met de eigenaar van Wayta Chocolate, om een poos te komen helpen bij hun stichting. Ze zitten vlakbij Puerto Misahualli, wat lange tijd een belangrijke haven op weg naar Coca was, een stad diep in de Amazone jungle. Ondertussen kun je gewoon met de auto naar Coca, en is Misahualli nu niet meer dan een slaperig stadje, vanaf waar je met de boot verschillende jungle avonturen kan beleven. 

De "Workaway" zou iets anders zijn dan gebruikelijk. Als non-profit konden ze helaas geen maaltijden verzorgen, enkel een bed bieden. Dat bed zag er op de foto's heel anders uit dan wat we op de locatie echter aantroffen, en het bleek ook dat Victor er zelf niet zou zijn, hij was net voor 3 maanden naar Europa vertrokken. We zouden onder de hoede van zijn ouders komen. Dit gaf ons al een vreemd gevoel, maar we zijn er toch heen gegaan, we waren nu eenmaal al in de buurt. 

Maar al in de eerste dagen merkten we dat de situatie niet lang houdbaar zou zijn. We zijn echt wel wat gewend qua bikkelen en afzien voor het avontuur —maar dit was toch nog een tandje extra. Ik speel niet graag prinsesje, maar de basis stond er gewoon niet; alles was in feite een werk in uitvoering. We sliepen in een onaf gebouw waar de regen naar binnen waaide, pal naast een weg waar elk uur een bus luid toeterend langsraasde. Naast onze bedconstructie stonden nog meer stapelbedden, en uiteindelijk sliepen we er met z’n zevenen. Als het regende, veranderde alles in een modderpoel, in de keuken liepen honden en kippen overal tussendoor, het toilet miste al een tijdje een wc-bril en alles wat je aanraakte of op ging zitten was vies. Oef. Ik kan nog wel even doorgaan, maar ik wil ook niet alleen maar klagen.

De andere vrijwilligers, en ook de ouders en andere Kichwa familieleden van Victor waren allemaal toffe mensen, dat wel. Zij waren uiteindelijk de reden dat we na de eerste nacht niet zijn weggerend, en dat er die dag gelijk een cacao tour was hielp ook. Praten over cacao, chocolade maken, onze kennis weer eens in de praktijk brengen – dat was allemaal fantastisch. Maar we werden erg moe van de omstandigheden en gaven al snel aan dat we de week zouden volmaken, maar meer niet. Aan de ene kant erg jammer, want het is een mooi initiatief en ze hadden nog veel meer van ons kunnen leren. Maar om ergens fijn je energie in te kunnen steken moeten de randvoorwaarden wel in orde zijn. Een kleine droge veilige cabaña voor onszelf was al genoeg geweest... 

We hebben ze alsnog achtergelaten met een grote batch chocolade repen, mét nieuwe smaken. Dit was een doorbraak, want het was de eerste keer dat ik het voor elkaar kreeg om chocolade zonder fancy hulpmiddelen (zoals een marmeren tafel, een laser thermometer en airconditioning), toch getempereerd te krijgen. Echte jungle chocolade repen, met gember, sinaasappel en kaneel van de finca, die prachtig glanzend en knapperig uit de vormen kwam! We hebben een aantal van die repen mogen meenemen, en na een lastig afscheid zitten we nu in een hotel in Tena, om de volgende stappen te plannen. Nog even in het "Oriente" blijven? Weer terug de bergen in? Oversteken naar de kust? Een andere Workaway zoeken?

All wrapped up! 

Wachten tot de chocolade de juiste temperatuur heeft

Yes, klaar om te gieten! 

Het was werkelijk bean to bar - hier de fermentatiebox

Ons kleine chocoladefabriekje :-)

De rest was erg blij van ons te leren!

Wayta Chocolate 💕

Ons toeristenvisum voor Ecuador loopt 22 mei pas af, dus we hebben nog alle tijd hier. Grappig, het is straks de equinox, maar daar merk je hier op de evenaar dus niet veel van ;-)